Παρασκευή, Οκτωβρίου 17, 2008

Έφηβοι εθισμένοι στο διαδίκτυο

Όποιος παρατηρήσει ένα internet café κάποιο απόγευμα, θα διαπιστώσει πως είναι γεμάτο εφήβους διαφόρων ηλικιών. Τα internet cafes αποτελούν τόπο συναναστροφών, όπως περίπου συνέβαινε παλιότερα με τα καταστήματα ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή τα μπιλιαρδάδικα. Σίγουρα, η πλοήγηση στο διαδίκτυο, η συμμετοχή σε εικονικούς χώρους συζητήσεων και τα πολύ πιο εξελιγμένα και ενδιαφέροντα παιχνίδια που είναι διαθέσιμα στην εποχή μας, αποτελούν δραστηριότητες πιο δημιουργικές από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια της δεκαετίας του ’80 ή το σφαιριστήριο. Ωστόσο, αρκετοί γονείς ανησυχούν ότι τα παιδιά τους ασχολούνται υπερβολικά πολύ με το διαδίκτυο.

Εν μέρει, η ανησυχία των γονέων οφείλεται στο ότι οι ίδιοι δεν καταλαβαίνουν τον κόσμο του διαδικτύου. Οι περισσότεροι γονείς είναι ψηφιακά αναλφάβητοι (δηλαδή δεν γνωρίζουν τα βασικά σχετικά με το διαδίκτυο), ενώ ακόμα κι οι «σχετικοί» δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις ιστοσελίδες και τα παιχνίδια που επιλέγουν τα παιδιά τους. Με αυτό τον τρόπο μπορεί, κανείς, να περιγράψει την ψηφιακή διάσταση του χάσματος των γενεών, ενός ζητήματος που ανέκαθεν απασχολούσε γονείς και παιδαγωγούς. Συχνά, λοιπόν, οι ανησυχίες των γονέων είναι υπερβολικές.

Υπάρχουν, ωστόσο, αρκετά περιστατικά όπου το πρόβλημα του εθισμού των εφήβων στο διαδίκτυο είναι πραγματικό. Οι γονείς θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι ώστε να αναγνωρίσουν το πρόβλημα όταν πραγματικά υπάρχει, και να βοηθήσουν το παιδί τους. Τα συμπτώματα του εθισμού επικεντρώνονται στην παραμέληση, από το παιδί, των κοινωνικών δραστηριοτήτων, των σχολικών εργασιών και, σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και βασικών λειτουργιών όπως o ύπνος και η ατομική υγιεινή.

Ας δούμε, όμως, τι λέει η ψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου (πηγή: www.saferinternet.gr) για το θέμα: «Το παιδί κατά την προεφηβεία, αφενός έχει μεγαλύτερη επίβλεψη από τους γονείς, αφετέρου δυσκολεύεται να συμμετάσχει σε πολύ απαιτητικά και πιθανόν εθιστικά παιχνίδια. Μπορεί όμως να παίζει με τις ώρες στο play station. Η πολύωρη ενασχόληση του παιδιού μπορεί να υποσκάψει την απόδοση του στο σχολείο αλλά και στις κοινωνικές δραστηριότητες. Παράλληλα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα μηνύματα που προσφέρουν αυτά τα παιχνίδια που εμπεριέχουν σαν βασικό στοιχείο τη βία καθώς και την απορρόφηση σε έναν φανταστικό κόσμο που μπορεί να το επηρεάσει ψυχολογικά. Αυτό ενισχύει την πιθανότητα να δούμε το παιδί αυτό «γραπωμένο» αργότερα σε ένα άλλο πραγματικά εθιστικό παιχνίδι.

Από τα 14 – 15 και μετά ο έφηβος αρχίζει να βγαίνει και μόνος του κατά συνέπεια να ελέγχεται δυσκολότερα από τους γονείς.. Μπορεί να επισκέπτεται τα Ίντερνετ καφέ με τους φίλους του και φυσικά ο γονιός δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με τι παιχνίδια παίζει. Επίσης μπορεί να αρχίσει να εμπλέκεται και με το σεξ στο διαδίκτυο. Ένας άλλος σοβαρός κίνδυνος για τον έφηβο είναι να εμπλακεί και σε παιχνίδια ενσάρκωσης ρόλων. Τα παιχνίδια αυτά λέγονται γενικά MMORPG (massively multiplayer online role playing games) και παίζονται συγχρόνως σε διάφορες χώρες από πολλούς νέους και νέες που ενσαρκώνουν ρόλους. Στα MMORPG όποιος μετέχει ενσαρκώνει ρόλο της επιλογής του, πολλές φορές νιώθει ισχυρός και ελκυστικός, και παράλληλα συναλλάσσεται διαρκώς με χιλιάδες άλλα άτομα που παίζουν συγχρόνως το ίδιο παιχνίδι από κάθε γωνιά της γης μέρα ή νύχτα, αντιμετωπίζοντας διαρκώς νέες προκλήσεις. Παράλληλα τα παιχνίδια αυτά είναι αρκετά περίπλοκα οπότε δεν μπορείς να τα παίξεις για 20 λεπτά, αν κάτσεις δηλαδή να τα παίξεις, θα πρέπει να στυλωθείς για πάνω από 2-3 ώρες τη φορά.»

Η κα Καππάτου αναφέρει πολλές περιπτώσεις ελλήνων εφήβων που εμφάνιζαν σοβαρά συμπτώματα εθισμού, ανάμεσά τους και κάποιες ακραίες περιπτώσεις (παντελής απουσία φίλων, κατακόρυφη πτώση απόδοσης στο σχολείο, αϋπνίες, παραμέληση ατομικής υγιεινής). Σε όλες τις περιπτώσεις, πάντως, τα παιδιά αντιμετώπισαν το πρόβλημα και επανήλθαν σε φυσιολογικούς ρυθμούς ζωής. Συνήθως, πάντως, ο εθισμός στο διαδίκτυο προλαμβάνεται αποτελεσματικά με τη σωστή παιδεία πάνω στη χρήση των τεχνολογιών και τη διατήρηση ενός ισορροπημένου οικογενειακού περιβάλλοντος.

Βασισμένο στο άρθρο της Αλεξάνδρας Καπάτου που μπορείτε να βρείτε εδώ.
Άρθρο για τον Χιακό τύπο

Δεν υπάρχουν σχόλια: